Wanneer ik mijn ogen open zie ik takken. Mijn lichaam is stijf. Ik ruik het bos. Dat kan ook niet anders, want ze is overal om mij heen. Alleen een dun matje en een dikke slaapzak scheiden mij van de bosgrond. Uitrekken gaat niet in de knusse, iet wat kleine shelter die ik gisteren bouwde. Ik ben nog moe, maar de vogels fluiten en het is licht buiten; de tweede dag van het bushcraft weekend met Unplugged Outdoor is aangebroken.

Ik voor de ingang van mijn shelter
Mijn slaapvertrek voor een nacht

Wat is bushcraft?

Bushcraften is het (over)leven in, van en met de natuur. En ja, je kunt ook prima bushcraften in Nederland! Samen met mijn Honeyguide-collega Laura, mocht ik mee op het bushcraft weekend van Unplugged Outdoor. Een weekend lang buitenspelen, waarbij we kennis maken met enkele handige overlevingstechnieken voor in het bos.

Gerty en Jimmy, de gezichten achter Unplugged Outdoor, verwelkomen ons op vrijdagavond al op de natuurcamping in Gilze. Rond het kampvuur vertellen ze over hun passie: mensen in contact brengen met de natuur. In de buitenlucht, daar is het stel het gelukkigst. Jimmy is heel de week al buiten; door de weeks als muskusratten vanger en in de weekenden als gecertificeerd Hike & Survival instructeur en Hiking & Backpacking Guide. Gerty ruilt haar kantoor maar wat graag in om boven open vuur de heerlijkste (vegan) gerechten te koken. Zo vormen ze het perfecte duo om een bushcraft weekend te organiseren.

Shelters bouwen in het bos

Het programma begint pas zaterdag, dus de eerste nacht brengen Laura en ik door in Jumpy de camper. Het vakantiegevoel borrelt direct in me op; offline, in de natuur, in m’n camper. Heerlijk. Mijn telefoon heb ik afgegeven aan Gerty. Een weekend offline, die uitdaging ga ik maar wat graag aan. In de ochtend vermengt de geur van kampvuur zich met koffie en bos. Mijn favoriete geuren. Terwijl we smullen van de vegan pannenkoeken, wandelen een voor een ook de andere deelnemers van dit bushcraft weekend het kamp binnen. Met een groep van negen zijn we compleet.

Jimmy neemt ons mee het bos in, waar hij the do’s en don’ts van het bouwen van een shelter uitlegt. Een dikke do is, leave no trace. Dat betekent dat we in eerste instantie aan de gang gaan met dood materiaal. Takken die al op de grond slingeren. Mos wat al eerder gebruikt is. Bushcraften leert je de natuur ten volste te respecteren.

Laura met takken in haar hand voor de bouw van haar shelter
Laura op materiaal jacht
Yalou bouwt haar shelter
Ik in de weer met mijn shelter

Voor het bouwen van een shelter heb je een stevige tak of boom met een V-vorm nodig. In het puntje van die V klem je een andere stevige tak. Samen vormen ze de basis van je slaapkamer. Het raamwerk vul je aan met takken en bedek je het liefst met boomschors of mos, moedernatuurs waterbestendige dakpannen en isolatie. Een dik bladerdek vormt bij wijze van het likje verf om van je huis een thuis te maken.

Wanneer je gaat bushcraften is het belangrijk om je shelter niet te groot te bouwen, daarmee verlies je alleen maar waardevolle warmte. Ook is het verstandig om even een wind-check te doen, zodat de kou (en regen?) niet door de opening naar binnenwaait. Alle do’s en don’ts van bushcraften leren? Dan moet je toch echt zelf aan de bak met Jimmy. Behalve in Nederland, staan er ook bushcraft weekenden in het buitenland op de planning. De natuur in Frankrijk en Albanië op zo’n manier verkennen klinkt erg verleidelijk.

Ik voor mijn shelter
Tiny house goals?
Stephania en Dirk met hun hondje in hun shelter
Dit mooie stel bouwde een driepersoons shelter

Lesje houthakken en vuur maken

Tussen het buitenspelen door, moet er ook nog gewerkt worden. Zo leren we hoe we veilig hout kunnen hakken. En hoe we deze stukken vervolgens steeds kleiner maken, totdat er houtkrullen over blijven die met een firsteel – een magnesiumstaafje waarmee je met een schraper vonken creëert – vlam mogen laten vatten.

Houthakken blijkt een heerlijke therapie te zijn voor opgekropte frustratie. Na nogal een hectische twee weken achter de rug te hebben, liet ik mijn emoties botvieren met een bijl in een houtblok. Aanrader hoor, mits je weet hoe het veilig moet. Het hakken ging makkelijker dan het aanmaken van het vuur. Maar na wat oefening en aanwijzingen, lukt ook dat.

Yalou aan het houthakken
Heerlijk hakken
Hout splijten
De stukken hout werden steeds kleiner
Laura in de weer met een firesteel. Op de voorgrond brand het kampvuur al.
Laura in de weer om het vuur aan te krijgen

Vegan diner van het kampvuur

De dag vliegt voorbij. Iedereens hutten beginnen vorm te krijgen. En (bijna) iedereens houtsnippers vatten vlam met de firesteel. Doordat ik mijn mobiel heb ingeleverd, heb ik geen besef van tijd. De lunch lijkt nog maar net geserveerd, wanneer Gerty roept dat het avondeten gereed is. Stiekem heb ik al wel trek. Onze honger wordt gestild met brandnetelsoep uit het bos (wist je dat brandnetel ook goed werkt tegen hooikoortsklachten?) Een herinnering dat ik ook weer meer mag gaan wildplukken, want in de natuur groeien de lekkerste dingen.

Terwijl we de soep wegslurpen, gaart de lasagne in een dutch oven boven het vuur. Het ruikt verrukkelijk. En het smaakt net zo verrukkelijk. We tafelen na rond het kampvuur. En terwijl de regen op de tarp boven ons tikt, genieten we in de avond van banaan met gesmolten chocolade. Een toetjes-idee wat ik mee naar huis ga nemen. Letterlijk om je vingers bij af te likken.

Af en toe moeten we opstaan om de plas water in de tarp boven ons, te legen. Jimmy gaat een laatste check doen bij al onze shelters. Het weer test onze bouwkunsten en bijna iedereen is geslaagd. Alleen in Laura’s shelter ligt een plas en dus mag ze – tot haar spijt – nog een nachtje in Jumpy.

De Dutch Oven met daarin vegan lasagne
De Dutch Oven
Eline geniet van haar avondeten bij het kampvuur
Eetsmakelijk!

Slapen in het bos

Met het vallen van de avond – ik heb nog steeds geen besef van tijd, maar mijn lichaam is moe – verruil ik het warme kampvuur voor mijn shelter. De beestjes benauwde me niet, maar wel was ik bang voor de kou. Jumpy was verleidelijk dichtbij… Gelukkig mag ik Jimmy’s warme slaapzak lenen. En met warm bedoel ik echt warm. Vol goede moed nestel ik me in mijn slaapvertrek. Ik vraag de naaktslak op het ‘dak’ de andere kant op te kruipen en zet mijn zaklamp vervolgens uit.

Het is donker. Pikken donker. Ik staar voor me uit en voel me overweldigd door de geur van het bos. Ik ben omringt door natte natuur. De blaadjes ritselen van de vallende regendruppels. Mijn matje ritselt ook als ik beweeg. Gevolgd door krakende takken wanneer ik er perrongeluk tegen mijn shelter aanschop. Kleiner had ik ‘m echt niet moeten bouwen. Aan de hand van mijn reuk en gehoor worden er allerlei beelden van mijn omgeving geschetst. Comfortabel is het niet per se. Ik zucht, geef me eraan over en sluit mijn ogen.

Bushcraft weekend dag twee

Wanneer ik de volgende ochtend uit mijn shelter kruip, zijn alleen Gerty en Jimmy wakker. Ik zou mezelf niet per se tot de groep van ‘wakkere’ rekenen. Het is nog erg vroeg en het was een gebroken nachtje. Maar wel een nacht op de bosgrond! Hoe gaaf is dat? Ik kwam hier niet om uitgerust naar huis te gaan, al ga ik dat vast en zeker wel. Zij het mentaal uitgerust in plaats van fysiek.

Gerty rijkt me koffie aan. Vers van het kampvuur. Een voor een komen de andere deelnemers uit hun shelters tevoorschijn en delen hun ervaringen aan het ontbijt: Eieren met spek uit de hete, gietijzeren pan. Voor mij staat er vegan yoghurt klaar. Ik wek Laura, die alles behalve een gebroken nacht in Jumpy heeft gehad.

Laura slaapt in Jumpy de camper
Rise and shine
Mijn vegan ontbijtje bestaande uit yoghurt met fruit en noten.
Goed begin van de dag

Wildpluk wandeling

Op tafel heeft Jimmy een stuk of tien planten uitgestald. Eetbare en medicinale planten. Kennis over welke planten eetbaar zijn en welke een geneeskrachtige werking hebben, is waardevolle kennis voor tijdens het bushcraften (en daarbuiten). Sinds ruim een jaar ben ik me aan het verdiepen in wildplukken en plantmedicijnen en ik geef mezelf een schouderklopje voor het feit dat ik redelijk wat van de uitgestalde planten ken. Wie had dat gedacht, een jaar geleden. Ikzelf zeker niet.

Weegbree uitgestald op tafel
Weegbree
Jimmy met een spar-takje in zijn handen
Spar

Na een uitleg gaan we het bos in voor een wildplukwandeling. Onderweg is het de bedoeling zevenblad te vinden, voor de pesto die Gerty gaat maken. En hout – spartakken – verzamelen om vuur van te maken voor het avondeten. Dit keer gebruiken we niet het pluis van de lisdodde, maar hars wat Jimmy uit een dode boom heeft gehakt om het vuur aan te krijgen.

We hebben zevenblad gevonden
Zevenblad voor de pesto
Jimmy geeft uitleg over hoe je hars vindt
Jimmy geeft ons uitleg over hoe je hars vindt

Terug in het kamp kom ik erachter dat hars meer mijn ding is. Mijn vuur brandt binnen no-time! Ik voeg mijn vlam toe aan het grotere kampvuur, waarboven Gerty druk in de weer is met de lunch. Als voorafje krijgen we zevenblad pesto geserveerd en als kers op de taart kloven we maiskolven af en eten we veggie burgers. Een heerlijke afsluiter voor een heerlijk weekend. Ik had geen idee wat ik bij een bushcraft weekend kon verwachten, maar ik raad het iedereen aan. De dagen vlogen voorbij met buitenspelen, leren, lekker eten en offline connecten met elkaar. Dat is eigenlijk toch precies waar het leven om draait?

Gerty draait maiskolven op het kampvuur.
Gerty in de weer met de lunch

Ook op bushcraft weekend?

Zin om ook een bushcraft weekend (of outdoor cooking weekend) te ervaren? Bezoek de website van Unplugged Outdoor. Meer lezen over hoe Laura dit weekend ervoer? Ze schreef er een blog over op Honeyguide. Honeyguide is een inspiratieplatform voor reizen en vrijetijdsbeleving met een positieve impact. Aan de hand van afgeleiden van de Duurzame Doelen van de VN waarborgt Honeyguide positieve impact. Ik werk als hoofdredacteur bij Honeyguide en dit blog is tot stand gekomen middels een samenwerking.