5 dagen in een zen-retraite in Japan

-Met het echoën van de gong word ik langzaam wakker. De monotone voordracht van mantra’s uit de mond van monnik en gastheer Jiho dringen tot me door. Wanneer ook het geluid van de handdrum om de hoek komt kijken, open ik m’n ogen. Het is mijn derde dag in het Shoganoji Boeddhistisch zen-retraite en vol goede moed sla ik de drie dikke dekens van me af: half 6 in de ochtend, tijd om te mediteren.

Ik stal mijn stapeltje kussens uit in de meditatiezaal, rol mezelf in een dikke deken en neem voor de monnik plaats in iets wat op een lotuspositie moet lijken. Zo blijf ik minstens tien minuten roerloos zitten. Wanneer de kou zich onder mijn lagen kleding nestelt en de slaap me beter vat dan meditatieve inzichten, breng ik het laatste deel knikkebollend door. Het schelle geluid van de houten blokken die Jiho als een zegening tegen elkaar slaat, doen me na een uur verschrikt opkijken. ‘Tea time‘, verkondigd de goedlachse, 70-jarige monnik.

Het altaar en de mediteer plek van Jiho

Mijn stijve lichaam begeeft zich maar wat graag naar de warme keuken. De enige plek in deze bijzondere homestay waar de kachel brandt. In de rest van het houten huis stijgt het kwik niet verder dan tien graden Celsius.

In mijn sloffen schuifel ik over de tatami matten die in traditionele Japanse huizen de vloeren bedekken. Ik leg mijn deken terug op de futon, een dun matras te midden van mijn perfect symmetrische kamer, en snel me door de papieren schuifdeuren naar de warmte.

Een homestay ervaring

In gebrekkig Engels maakt Jiho me duidelijk hem te helpen met het maken van noodles. Het is altijd maar raden wat hij precies zegt en bedoeld. Hoe graag zou ik zijn Japanse gemompel willen verstaan. Samen met een Poolse vrouw kneed ik de mix van bloem, zout en zeewater tot glad deeg, wat we vervolgens met onze voeten platstampen voordat het in handmachine wordt verwerkt tot lange slierten udon. Een goede ochtend work-out op deze vroege morgen.

Dagelijks wordt er van de gasten verwacht dat we helpen in en rondom de tempel. Zo plukten we gisteren onkruid tussen de bosuitjes en wortels in de moestuin en stampen we vandaag op deeg. Deeg wat we nog lang niet mogen eten. Behalve samu, het helpen in de tempel, verwacht Jiho ook dat we zo’n 16 uur per dag vasten. Vasten is volgens hem dé oplossing voor zo’n beetje alle kwaaltjes en problemen. En dus vullen we onze knorrige magen pas tegen het middaguur, wanneer er uit het niets tientalen schaaltjes en kommetjes met eten uit kasten tevoorschijn komen.

Onbekende lekkernijen belanden op mijn bord. Het is altijd een verrassing wat ik eet. Deze Japanse monnik is alles behalve een vegetariër en houdt ook zeker van een borrel. Ondanks dat hij vega(n) mensen maar een beetje stupid vindt (zijn favoriete Engelse woordje), zorgt hij ook voor non-vlees gerechten om mijn maag blij te maken.

De middagen worden lezend doorgebracht. Bij lekker weer verkennen we de groene heuvels of wilde kustlijn. Op sommige avonden snelt onze monnik ons in Max Verstappen stijl naar een onsen. Telkens wanneer ik naast hem plaatsneem in de auto, hoop ik dat hij genoeg positieve karmapunten heeft om geen ongelukken te maken. Na een flink avondmaal om de komende vaste periode te vergemakkelijken, en de nodige sake (Japanse rijstwijn) tegen de kou, is het om negen uur bedtijd.

Ik verlaat de warme keuken en nestel mezelf weer onder de drie dikke dekens op mijn futon. Morgen, voor de zon op is, zal ik weer wakker worden van de gong. En morgen, op mijn troon van kussens, zal ik de meditatiesessie doorkomen zonder in te tukken.

Ervaar zelf dit Zen-Retraite

Ik verbleef vijf dagen (de minimum verblijfsduur) in het Shoganji zen-retraite in Ojuki, Zuid-Japan. Alle informatie over lokatie, prijs, dagschema en het boekingsproces is te vinden op Shonganji Zen Retreat’s website. 

Wanneer je geen Japans spreekt en graag meer verdieping wil in zenboeddhisme, dan is Shoganji misschien niet de beste plek voor je. Jiho zal zijn best doen vragen te beantwoorden, maar er bestaat een taalbarrière. Shoganji is meer een schitterende homestay waarin je meegaat in het leven van de monnik en meditatie ervaart (geen geleide meditatie!). Indien je meer wilt leren over het boeddhisme en je trip naar Japan staat nog niet vast, lees dan ook mijn verblijf in het Kopan klooster in Nepal.