Mijn samoerai experience in Kyoto

Met enige moeite schuif ik de kleine, houten deur open. Hij hapert en kraakt alsof hij bijna breekt. Wanneer de doorgang net groot genoeg is glip ik naar binnen en sta ik in de hal van een 350 jaar oud samoerai huis. Met een diepe buiging word ik begroet door het team van Waraku. Vandaag gaan zij mij alles leren over samoerai´s en mag ik zelf in de weer met een katana zwaard.

Alle praktische informatie is onderaan dit artikel te vinden.

Eenmaal goed binnen verruil ik mijn kleren voor een comfortabele kimono. De wijde broekspijpen hebben meer weg van een rok, wat het voor de tegenstander van een samoerai onmogelijk maakte zijn stappen te volgen. Met nog twee andere samoerai´s in spe neem ik plaats op de tatamimatten terwijl onze docent Shogo begint te vertellen over de samoerai’s.

Samoerai´s vandaag de dag

Hoewel de samoerai’s volgens het in 1867 afgeschafte klassesysteem officieel niet meer bestaan, kan je bij Waraku in Kyoto terecht voor een heuse samoerai ervaring. Samoerais – wat zij die dienen betekend – vormden vroegen een eigen klasse in Japan. Ze waren de gewapende groepen die hun shogun (krijgsheer) beschermden. Ook als ze dat zelf met de dood moesten bekopen. Respect stond, en staat vandaag de dag nog steeds, hoog in het vaandel in Japan. Met het moderniseren van het land eind 19e eeuw werd de samoerai klasse afgeschaft en het dragen van katana’s verboden. Toch blijft de samoerai voortleven in de fantasie van veel mensen. Iets waar Waraku slim op inspeelt. Niet alleen leren ze je hier praktisch om te gaan met een katana, ook krijg je een indrukwekkende geschiedenisles en leer je meer over het zenboeddhisme.

De ziel van de samoerai

Wanneer onze samoeraimeester Shogo positie inneemt om ons een aantal katana technieken te tonen, verdwijnt zijn aanstekelijke lach abrupt van zijn gezicht. Zijn ogen focussen zich op het niets. Zwaarden zijn serieuze zaken en hij behandeld zijn katana dan ook uiterst respectvol. Zijn handen plaatst hij in een driehoek voor zich op de grond, waarnaar hij zijn hoofd op de rug van zijn handen laat zakken. Hij vertelt ons dat het zwaard niet zomaar gebruikt wordt, maar dat je het om toestemming vraagt; “De katana is de ziel van de samoerai” vertelt hij mysterieus. Hij komt omhoog uit zijn buiging. Zijn blik nog steeds op oneindig. Slechts enkele centimeters van onze neuzen verwijderd, weet Shogo precies hoe hij zijn katana moet gebruiken. Na een demonstratie van enkele indrukwekkende verdedigingstechnieken en wederom een buiging naar het zwaard, verschijnt de aanstekelijke lach weer op zijn gezicht. “zo, nu is het jullie beurt” en hij staat op. Samoerai’s vielen zelden aan. Hun tactiek was die van de tegenaanval, en zo de vrede zo snel mogelijk te laten wederkeren. Altijd moesten ze klaar staan om te vechten, wat de komst van het zenboeddhisme een belangrijk onderdeel van de samoerai’s training maakte. Behalve de behendigheid van het zwaard, moesten de krijgsheren ook behendig zijn in hun gedachte leeg maken. Alleen dan, in opperste concentratie en volle focus, is het mogelijk om met een soepele beweging het scherpe blad door ledematen te rijgen. Samoerai en zwaard zijn één op deze momenten.

Mijn Samoerai experience

In de binnentuin geeft een van de Waraku crewleden een demonstratie van wat ik over enkele ogenblikken zelf ga leren. In zijn ogen is dezelfde concentratie te lezen als in die van Shogo. Hij laat in een soepele beweging glijd zijn katana door de natte, opgerolde tatamimat glijden. De drie afgesneden stukken vallen op de grond alsof het niets is. “De tatamimat zien er misschien soepel uit, maar zo opgerold en nat heeft het dezelfde structuur als een mensenschouder”, vertelt Shogo. Niet veel later is het mijn beurt. We hebben de basistechnieken uitgelegd gekregen: rechterhand boven de linker. Soepele grip. Drie stappen. Drie armbewegingen. Ratsj, in volle concentratie sla je snel en behendig je slag. Ik overhandig mijn houten oefenkatana op een veilige manier terug aan Shogo en krijg daarna een echte katana overhandigd. Zwaarder dan ik had verwacht. Spannender dan ik had verwacht. Maar nu is het mijn beurt om samoerai te zijn. Ik neem positie in. Adem nog eens diep in om de concentratie te hervinden en hef dan mijn armen boven mijn hoofd bij het nemen van de eerste stap en slinger het zwaard in de mat bij het zetten van mijn laatste stap. Geen afgesneden ledematen bij mij. Als dit een echt persoon was geweest, was hij goed weggekomen met slechts een paar schrammen. Toch ontvang ik een applaus van de Waraku crew en na een paar tips mag ik het nog eens proberen. Driemaal is deze keer geen scheepsrecht; het ‘ledemaat’ geeft niet mee. Iet wat teleurgesteld, maar met nog meer respect voor de Waraku crewleden en de vroegere samoerai’s overhandig ik Shogu zijn katana. Wanneer we weer naar binnen gaan laten we onze schoenen achter bij de deur, zoals dat gaat in Japan. We schuifelen over de tatami matten naar de achterste kamer, waar de meditatiekussens al klaarliggen voor het laatste onderdeel van die dag: zen meditatie. Terwijl we proberen in lotus positie plaats te nemen, legt Shogo de klankschalen achter ons klaar. Onder leiding van het galmen van de klankschalen mediteren we kort. We proberen een staat van nothingsness te bereiken – niets, absolute leegte -, maar uiteraard is dit een eerste stap opweg naar velen jaren, dan wel niet een mensenleven aan meditatie om dat te bereiken. In plaats van leegte denk ik na over de ervaring van vandaag, want die was bijzonder!

---

Praktische informatie Samoerai Experience

Ervaar zelf een Samoerai Experience! Waar: bij Waraku in Kyoto, Japan Wanneer: van maandag t/m zaterdag kun je drie keer per dag deelnemen aan een samoerai experience. Duur: twee uur Kosten: 12.000 Yen voor volwassene (ongeveer 95 euro) Kijk voor actuele informatie of op te boeken op hun hun website.

Lees ook mijn andere blogs over Japan: 5 dagen in een zen-retraite in Japan Rebelleren in de onsen in Kyoto De Kimono-industrie: cultuur of toeristische attractie? Fotoblog: de bordendragers van Japan

Dit artikel is tot stand gekomen in samenwerking met Waraku.