Kintsugi omarmt niet alleen het gebrekkige of onvolmaakte der dingen, het accentueert het ook nog eens met een gouden randje. Tijdens de Kintsugi workshop in Amsterdam Noord leren we deze Japanse kunstvorm en gaan we aan de slag met de achterliggende wabi-sabi filosofie en yoga nindra. Kortom, een dag vol perfecte imperfectie en hoe daar mee om te gaan. 

Praktische informatie om zelf deel te nemen aan de workshop vind je onderaan dit artikel.

Een van de ontstaanstheoriën van Kintsugi dateert terug naar de 15e eeuw, toen de Japanse krijgsheer Ashikaga Yoshimasa een kapot theeservies naar China stuurde om gerepareerd te worden. Toen hij het terugkreeg van zijn buren was de krijgsheer ontevreden over het lelijke resultaat. Japanse ambachtsmannen haalden daarop inspiratie uit oudere versieringstradities uit hun land en repareerde het servies met een gouden randje. De geboorte van Kintsugi als reparatie en kunstvorm was een feit.

Kintsugi workshop: gouden lijm met kwastje

Acceptatie van het vergankelijke

De kunstvorm en het gedachtegoed van Kintsugi kent veel overeenkomsten met de Japanse wabi-sabi filosofie. Hierin wordt de acceptatie van het vergankelijke en het imperfecte centraal gesteld. Een voorbeeld hiervan is het terugzien van de tijd in objecten en dat zien als een aspect van schoonheid. Het verstrijken van die tijd is goed terug te zien bij kapot servies: een bord of bloemvaas in scherven op de grond en niet langer bruikbaar zoals voorheen. In plaats van het weg te gooien, wordt er nieuw leven in deze objecten geblazen door ze te herstellen. Dit herstellen gebeurt op een opvallende manier, waarbij de scherven geaccentueerd worden met goud of zilver. Het imperfecte wordt zichtbaar en opvallend, wat de schoonheid ervan juist naar voren brengt.

Deze kunstvorm is een vakmanklusje wat veel aandacht en geduld vereist. Hierdoor wordt het repareren van fysieke scherven een spiegel naar het repareren van emotionele scherven. Iets wat Claire Richardson-van Vrijberghe de Coningh en Mariëlle Kleyn Winkel mooi oppakken in de Kintsugi workshop die zij organiseren in Amsterdam Noord.

Kintsugi workshop

Tijdens de Kintsugi workshop bundelen Claire en Mariëlle hun kennis en kunde op het gebied van yoga, meditatie en Oosterse wijsheden. Ze organiseren een workshop waarbij de Kintsugi kunstvorm, de wabi-sabi filosofielessen en yoga nindra samenkomen.

In de Rumah Yoga studio in Amsterdam Noord worden we ontvangen met een kopje thee en mogen we ons servies buiten in een plastic zak kapot laten vallen. Dit kan voor sommigen als een bevrijding voelen, zelf vond ik het vooral heel leuk om te doen. Wie heeft er nou nog nooit eens flink met een bord willen smijten? Natuurlijk heb ik er wel eens per ongeluk eentje kapot laten vallen, maar dat voelt toch anders. Nu kon ik ongegeneerd genieten van de scherven, die brengen immers geluk niet waar?

Wanneer de groep compleet is, leidt Mariëlle de workshop in met het gedachtegoed van de wabi-sabi filosofie. Vervolgens neemt Claire het over en brengt ons via yoga nidra – ook wel bekend als slaapyoga, een soort geleide meditatie – in een stadium van rust. Op deze manier kunnen we helemaal ontspannen aan de workshop beginnen. Iets wat voor mij erg fijn is, aangezien ik mijn bord in iets te veel puzzelstukjes heb gegooit en daardoor lang aan het puzzelen ben.

Kintsugi workshop: puzzelen met scherven van een kapot bord

Kintsugi workshop: gebroken servies op de grond

Een gouden randje

Een mengeling van epoxylijm en goudpoeder geeft het gouden randje waarmee de scherven weer aan elkaar gelijmd worden. Dit is geen kwestie van secondelijm en klaar, het is een precisie werkje waarbij je makkelijk twee minuten bezig bent met twee stukjes tegen elkaar aan plakken; een mini meditatie dus. Werk je te snel of te hardhandig, dan vallen de stukken snel weer uit elkaar.

Het herstellen van mijn bord heb ik niet helemaal af gekregen tijdens de workshop. Dat is niet erg, het maken van Kintsugi-werken kosten normaal veel meer tijd dan deze twee uur durende workshop. De basis is gelegd en ook iets niet afkrijgen en dat accepteren past in de filosofie die we tijdens deze dag meekregen: perfecte imperfectie.

Mijn perfecte imperfectie

We sluiten de workshop af met een oefening waarbij we in tweetallen naar elkaar luisteren. Terwijl we rug tegen rug zitten vertelt de een de ander wat hij of zij imperfect vindt aan zichzelf, en hoe hij of zij dat probeert te omarmen. De ander luistert enkel, wat zorgt voor hele open verhalen, met ruimte om woorden te zoeken voor weggestopte gevoelens en ruimte om de tijd te nemen je te uiten.

We leven in een tijd waarin iedereen maar perfectie lijkt na te streven, maar tijdens deze workshop stonden we juist extra stil bij de schoonheid van de imperfectie. Terwijl we letterlijk scherven repareren denk ik na over de mindere dingen waar ik tegenaan loop; persoonlijke struikelblokken die ik sinds vorig jaar al flink aan het overwinnen ben.

Dit komt ook terug in het gesprek wat ik heb met Marleen, een van de andere deelneemsters. De imperfecte kanten die ik steeds meer accepteer, maar waarvan ik het nog steeds lastig vind om er hardop en open over te praten (wat niet wegneemt dat dit hardop erover praten zo belangrijk is! Zoveel mensen lopen met burn-out en depressieve klachten rond, daar moet over gesproken worden!) . Deze workshop biedt daar de ruimte voor, zowel hardop als voor jezelf tijdens de meditatieve lijmmomenten.

Om de cirkel rond te maken eindigen we net zoals we begonnen met een kopje thee, dit keer met vegan lekkers. De goudgelakte scherven stop ik in een doos om mee naar huis te nemen. Deze zomer ga ik m’n bord verder herstellen en ook de laatste (emotionele) scherven analyseren wanneer ik mijn geduld op de proef stel met goudlijm op kwetsbaar aardewerk.

Dankjewel Claire en Mariëlle, voor deze bijzondere dag!


Zelf meedoen met Kintsugi workshop

Ik vond het een hele inspirerende dag! Creatief bezig zijn en tegelijkertijd helemaal tot rust komen dankzij de yoga en aandacht van Claire en Mariëlle. De filosofische lessen ga ik zeker proberen toe te passen in het dagelijkse leven! Niet alles hoeft perfect te zijn en ook het imperfecte is schitterend wanneer we het omarmen.

Heb je zin gekregen om zelf deze Kintsugi workshop te volgen? De volgende workshop vindt op 8 juni plaats bij Rumag Yoga in Amsterdam Noord. De kosten voor de workshop bedragen €67,-. Dit is inclusief oneindig veel thee, een vegan taartje, aardewerk en benodigheden om het te reparen. Op deze Facebookpagina vind je meer informatie en kan je je opgeven. Neem ook een kijkje op de websites van Claire (Claire’s Mission) en Mariëlle (Movement Matters) om te zien wat deze twee creatievelingen nog meer doen!

Dit artikel is tot stand gekomen via een samenwerking. Ook interesse in een samenwerking?

Lees verder: