Zo’n zes weken reisde ik over land door Zuidwest-Europa. En wat blijkt: de uitstoot van alle vervoersmiddelen samen is veel minder dan de CO2 uitstoot van een enkeltje Lissabon-Amsterdam per vliegtuig! Een kijkje in mijn reisgedrag, de bijbehorende impact en hoe jij ook bewuster kan reizen.
Toen ik vorig jaar terugkwam uit Japan besloot ik om minstens een jaar niet meer te vliegen. Ik kon het niet langer rijmen met mijn duurzame principes. En dus reisde ik over land naar (geëmigreerde) vrienden in Frankrijk, Spanje en Portugal en verkende onderweg talloze leuke plekjes waarvan ik het bestaan niet had geweten vanuit het vliegtuig.
Ik zou een aantal weken weg zijn en kocht vlak voor vertrek mijn trein- of busticket, zodat ik makkelijk kon bepalen hoe lang ik op een plek bleef. Over het algemeen bepaalde de prijs/tijd verhouding of ik de bus, trein of rideshare initiatief Blablacar gebruikte om naar mijn volgende bestemming te komen. Een deel van mijn route legde ik lopend af tijdens de Camino de Santiago, wat natuurlijk gunstig is voor het CO2 gemiddelde van mijn reis. Maar los daarvan scheelt het enorm om eens de bus of de trein te nemen naar je volgende bestemming.
CO2 uitstoot berekenen
Er zijn meerdere websites die je helpen bij het berekenen van je CO2 uitstoot. Allemaal hebben ze zo hun eigen manieren om de uitstoot te berekenen. Dit betekent dat je per website ook verschillende cijfers krijgt. Aangezien deze cijfers vergelijken mij mijn petje te boven gaat, houd ik het bij de berekeningen van Milieu Centraal.
Door het invullen van een paar vragen geeft Milieu Centraal je inzicht in je voetafdruk en advies om deze te verkleinen. In hun overzicht wordt ook de impact van je overnachting meegewogen. Zo heeft het slapen in een tent een kleinere voetafdruk dan het slapen in een hotel.
Om het overzichtelijk te houden deel ik hieronder alleen de CO2 uitstoot van mijn vervoersoptie. Aangezien ik verschillende vervoersmiddelen gebruikte en niet op één bestemming bleef, koste het mij iets meer tijd om mijn CO2-voetafdruk uit te rekenen, but here we go:*
* Milieu Centraal rekent alle broeikasgassen mee, die worden omgerekend naar CO2 equivalenten. Overal waar bij de uitstoot wordt gesproken over CO2, worden CO2 equivalenten bedoeld. Door vliegen worden er CO2, stikstofoxiden, roet en andere broeikasgassen uitgestoten in de hogere atmosfeer. Dit geeft een extra broeikas effect. De CO2 uitstoot die vliegen veroorzaakt, wordt daarom vermenigvuldigd met 1,9 om tot een totale klimaatimpact te komen.
Wat betekenen deze CO2 cijfers?
Erg mooi (of naja, niet) al die kilogram aan CO2, maar wat houdt het precies in? Stel ik zou van Lissabon naar Amsterdam hebben gevlogen, dan zou die reis volgens Milieu Centraal 750kg aan CO2 hebben uitgestoten. Een enkele reis per vliegtuig van Lissabon naar Amsterdam stoot dus meer CO2 uit dan alle vervoersopties die ik in zes weken aan reizen heb gebruikt. Ik wist dat vliegen een grote impact heeft op het milieu, maar ik wist niet dat het zo’n grote impact was tot ik de cijfers zag.
Maar die cijfers zijn natuurlijk wat abstract. En bij het boeken van een vlucht koop je makkelijk je CO2 verbruik af, bijvoorbeeld door het te compenseren door bomen te planten. Maar ook dit blijft een beetje vaag, zeker als je het via een luchtvaartmaatschappij doet. Hoeveel CO2 een boom opneemt hangt namelijk af van het soort boom, de leeftijd en waar ter wereld hij staat. Ik lees op verschillende websites verschillende cijfers: bomen nemen tussen de 7 en 21 kg CO2 per jaar op. Maar of deze bomen daadwerkelijk geplant worden blijf ik persoonlijk twijfelachtig vinden. Daarnaast worden veel bomen gekapt (onder andere voor ‘duurzame’ biomassa) en stoten we veel meer CO2 uit dan een nieuw geplant bos kan opnemen.
Hoewel de cijfers over kilogrammen aan CO2 dus wellicht een beetje vaag blijven voor mensen zoals ik die niet zo van de cijfers zijn, geven deze getallen wel een daadwerkelijk probleem weer. Compenseren is een mooie manier van CO2 reductie, maar het is niet de oplossing voor de uitstoot die geproduceerd wordt met een recreatieve reis.
4 tips om CO2 uitstoot te verminderen
Betekent dit dat ik nooit meer in een vliegtuig stap? Dat durf ik niet uit te sluiten. Maar deze inzichten laten me zeker anders naar mijn vlieggedrag kijken. Er is nu een jaar voorbij waarin ik niet gevlogen heb en waarin ik wel schitterende reizen heb gemaakt. Waar voorheen een weekendje weg naar het buitenland verleidelijk was door de lage ticketprijzen, kies ik nu voor een weekendje weg in eigen land of plan ik een langere vakantie in waardoor ik tijd heb om op m’n gemak over land te reizen.
Reis ook bewuster:
- Wanneer je binnen Europa reist, neem dan een andere vervoersoptie dan het vliegtuig. Voor een stedentrip naar een Europese stad is het soms zelfs sneller om met de trein te reizen dan met het vliegtuig. Wanneer je gaat vliegen komt er een hoop extra reistijd bij met vervoer van en naar het vliegveld, inchecken, wachttijd, etc. Met de trein stap je vaak midden in de stad uit! Saskia Mulder van The Social Reporter vertelt je hier meer over.
- Toch vliegen? Compenseer je vlucht! Voorkomen is beter dan compenseren, maar als het niet anders kan is het mooi als je je CO2 uitstoot compenseert bij een goede organisatie. Shirley Nieuwland van Paradise Found schreef een artikel over hoe het compenseren van je uitstoot werkt.
- Flight Free 2020: ga de uitdaging aan en vlieg een jaar niet. Flight Free is een campagne die mensen inspireert om wel te reizen, maar niet het vliegtuig te pakken. Laat je inspireren! Ook Linda van Roij van Zaailingen inspireert je en deelt tips voor het plannen van je reizen zonder het vliegtuig.
- Reis dichter bij huis. Nederland is schitterend. Europa ook. Ik spreek inmiddels uit ervaring als ik vertel dat ik met open mond naar het uitzicht in Noord-Spanje heb gestaard, onder de indruk ben van de Ardennen van onze zuiderburen en me zelfs een klein beetje schaam dat ik de Waddeneilanden nog nooit echt bezocht heb. Inspiratie nodig voor een duurzame en unieke bestemming in Nederland? Check Hey HoneyGuide.
Hoe reis jij bewuster? Laat het me weten in een reactie!
Supergoed dat je daar zo bewust mee bezig bent. Je hebt gelijk. Nederland is ook prachtig. Wij zijn dus nu bezig met de Waddeneilanden verkennen 😉
Wij hebben besloten in principe helemaal niet meer het vliegtuig te pakken. Nu hebben we kleine kinderen, dus zijn autovakanties toch aantrekkelijker. Alleen zoek ik nog een goede manier om een vriendin die in Barcelona woont te bezoeken. Heb jij misschien een idee hoe ik dit kan aanpakken?
Dankjewel Mirjam! De waddeneilanden lijken me ook schitterend. Ik ben alleen een keertje naar Texel geweest, maar dat was mijn mijn studievereniging. Dus echt veel heb ik niet gezien van het eiland.
Wat goed om te horen dat jullie het vliegtuig ook laten staan! Wat betreft je vriendin in Barcelona: misschien zijn er nachttreinen vanaf Parijs? Dan ben je er zo. En anders is het een optie om een dag lang in de trein naar Zuid Frankrijk te zitten, daar ’s avonds overnachten in een mooie stad. Misschien nog een dagje sightseeing aanvast plakken, en dan de volgende trein naar Barcelona? http://www.seat61.com en http://www.rome2rio.com zijn handige sites om dit soort dingen te plannen! Hopelijk heb je er wat aan (: