‘De mensen met die maskers’, dat was hoe ik deze groep kende. ‘Een 13 jarig kind dat cyberaanvallen pleegt vanuit zijn slaapkamer’, aldus mijn huisgenoot. Maar na het zien van de documentaire We are Legion noem ik deze groep  ‘anoniemelingen met een missie’. De een net iets wijzer dan de ander. Een organisatie die geen organisatie is. Een groep zonder leider maar met vele volgelingen. Wat is het doel van Anonymous?

In de video die zij uitgaven in 2003  stellen de leden dat Anonymous feitelijk niet bestaat. Dat deze groep niets meer is dan een idee of internet meme die voor iedereen vrij te gebruiken is. Ieder individu kan de identiteit van ‘de mensen met die maskers’ aannemen om een doel te bewerkstelligen ter verbetering voor de mensheid.

Een vituele gemeenschap

Dat mensen deze identiteit massaal aannemen om hun onvrede over bepaalde zaken of gebeurtenissen te uiten, werd voor het eerst goed duidelijk bij Project Chanology in 2008. Hierbij bundelden de anoniemelingen hun krachten tegen de Scientology Church. Dit project begon als antwoord op de poging van de kerkgemeenschap om een exclusief interview met Schientologist Tom Cruise van het internet te verwijderen. Anonymous zag dit als internetcensuur en opende de virtuele aanval op de gemeenschap door DDoS-aanvallen uit te voeren (het offline halen van websites door overbezetting), gevolgd door onder andere neptelefoontjes om de bezigheden van Scientology te verstoren.

anonymous-275868_1280

We are Legion

In We are Legion laten de documentairemakers zien hoe de groep die zich Anonymous noemt is ontstaan. Doormiddel van voorbeelden en interviews met deelnemers tonen ze hoe een groep grappenmakers op een internetwebsite zich wist te verenigen tegen iets waar zij het niet mee eens waren en waarin zij zich verbonden voelden. Wat begon met anoniem grappen uithalen om iets of iemand te irriteren, eindigde met het massaal hacken van grote machthebbers om de heersende machtsstructuur te veranderen. Het duurde niet lang voordat de anoniemelingen zich realiseerden hoe zij als groep de macht naar zich toe konden trekken door massaal dezelfde acties te ondernemen. Doordat zij als individu kleine acties uitvoeren, overtreden zij over het algemeen niet de wet. Door dit met duizenden anonimelingen tegelijkertijd te doen hebben de acties echter wel een grote impact.

Dat niet iedereen die onder de naam Anonymous acties uit voert, het eens is met de acties van Anonymous komt ook in We are Legion naar voren. Of een actie die onder de naam van deze groep wordt uitgevoerd, gelegitimeerd wordt, is aan de rest van de internet achterban om te bepalen. Als een groot deel zich aansluit bij de actie en de morele noodzaak ervan voelt, wordt er in meegegaan. Is dit niet het geval, dan komt er een tegenreactie en wordt duidelijk dat de actie niet onder de naam Anonymous geaccepteerd word. ‘whoever is fighting monsters should see to it they don’t let themselves become one’ aldus een anonomieling over het legitimeren van Anonymous daden.

The_movie_poster_for_We_Are_Legion

Samen sterk

Het mooie aan deze documentaire vond ik de strijdlustigheid van de mensen. Door het anonieme karakter van de beweging weet je zeker dat de leden het niet voor de eer doen. Het gaat er in deze (cyber)strijd om wat er bereikt wordt middels acties en hoe dat een slapende mensenmassa wakkerschudt. Het toont de machtsstructuren in de wereld. Hoewel er ongetwijfeld talloze acties zijn geweest waar ik het niet mee eens ben, laten de documentairemakers op een toegankelijke en interessante manier zien wie Anonymous is en waarom er acties worden uitgevoerd onder deze naam. Het laat zien hoe een uit de hand gelopen grap invloed heeft op het bewerkstelligen van een sociale, politieke dan wel economische bewegingen in de wereld. Maar enkel als velen het Anonymous masker opzetten kan er iets bereikt worden, want als individu sta je machteloos.


Dit artikel is oorsporonkelijk geschreven voor Antropologisch Tijdschrift Cul.

De documentaire We are Legion is op zowel Netflix als op Youtube te bekijken. Op Netflix staat ook een interessante documentaire over Scientology: Going Clear, maar dat is weer een heel verhaal op zichzelf.